واکنش‌های برگشت‌پذیر و تعادل شیمیایی
واکنش‌های برگشت‌پذیر به واکنش‌هایی گفته می‌شود که در آن‌ها مواد اولیه می‌توانند به محصولات تبدیل شوند و محصولات نیز می‌توانند به مواد اولیه تبدیل گردند.
یک واکنش برگشت‌پذیر زمانی به تعادل می‌رسد که سرعت واکنش رفت با سرعت واکنش برگشت برابر شود. در این حالت، غلظت مواد اولیه و محصولات ثابت می‌ماند، اما این به این معنی نیست که واکنش متوقف شده است.
دلایل عدم تعادل در واکنش‌های برگشت‌پذیر:
- شرایط اولیه: اگر شرایط اولیه واکنش، مانند دما یا غلظت مواد، به گونه‌ای باشد که واکنش به سمت رفت یا برگشت تمایل داشته باشد، ممکن است به تعادل نرسد.
- سینتیک واکنش: سرعت واکنش رفت و برگشت می‌تواند متفاوت باشد. اگر یکی از واکنش‌ها بسیار کندتر از دیگری باشد، رسیدن به تعادل زمان زیادی می‌برد.
- حذف محصولات یا واکنش‌دهنده‌ها: اگر محصولات یا واکنش‌دهنده‌ها از محیط واکنش حذف شوند، تعادل به هم می‌خورد و واکنش به سمت جبران این تغییر پیش می‌رود.
بنابراین، هر واکنش برگشت‌پذیری لزوماً به تعادل نمی‌رسد، مگر آنکه شرایط لازم برای برقراری تعادل فراهم باشد.
