تشخیص نوع آرایه ادبی در جمله
جمله مورد نظر از کتاب فارسی نهم، درس 10، صفحه 76: «کودکی از دامن این موج بیرون جست، از کمند آرزوها رست».
در این جمله، عبارت «از کمند آرزوها رست» حاوی یک آرایه ادبی است. برای تشخیص نوع آرایه، ابتدا باید معنای عبارت را درک کرد.
- «کمند آرزوها» به معنای واقعی به معنای کمندی است که آرزوها را دربرگرفته، اما در اینجا به صورت مجازی به مفهوم گرفتاری و اسارت در آرزوها اشاره دارد.
- عبارت «از کمند آرزوها رست» به این معنی است که شخص از گرفتاریها و اسارت آرزوها رهایی یافته است.
با توجه به معنای مجازی این عبارت، میتوان گفت که «از کمند آرزوها رست» یک کنایه است؛ زیرا کنایه به کار بردن واژه یا عبارتی است که معنای ظاهری آن متفاوت از معنای مقصود باشد. در اینجا، «کمند آرزوها» کنایه از گرفتاریها و فشارهای ناشی از آرزوها است.
بنابراین، عبارت «از کمند آرزوها رست» یک کنایه است و نه تشبیه اضافه.