واکنشپذیری فلزات و نافلزات
واکنشپذیری به توانایی یک عنصر برای شرکت در واکنشهای شیمیایی اشاره دارد. این خاصیت در فلزات و نافلزات متفاوت است.
واکنشپذیری فلزات
فلزات تمایل دارند الکترون از دست بدهند و به یونهای مثبت تبدیل شوند. واکنشپذیری فلزات معمولاً از بالا به پایین در گروههای جدول تناوبی افزایش مییابد، زیرا شعاع اتمی افزایش مییابد و الکترونهای لایه ظرفیت دورتر از هسته قرار میگیرند و راحتتر از دست داده میشوند.
واکنشپذیری نافلزات
نافلزات تمایل دارند الکترون به دست آورند و به یونهای منفی تبدیل شوند. واکنشپذیری نافلزات معمولاً از بالا به پایین در گروههای جدول تناوبی کاهش مییابد، زیرا با افزایش شعاع اتمی، کشش هسته بر الکترونهای جدید کاهش مییابد و توانایی به دست آوردن الکترون کمتر میشود.
مقایسه واکنشپذیری فلوئور و لیتیم
فلوئور (F) یک نافلز بسیار واکنشپذیر است که تمایل دارد یک الکترون به دست آورد و به آنیون F- تبدیل شود. لیتیم (Li) یک فلز قلیایی است که تمایل دارد یک الکترون از دست دهد و به کاتیون Li+ تبدیل شود.
واکنشپذیری فلوئور به دلیل تمایل شدید آن به کسب الکترون و رسیدن به ساختار پایدار گاز نجیب بسیار بالا است. لیتیم نیز به دلیل تمایل به از دست دادن الکترون و رسیدن به ساختار پایدار، واکنشپذیر است.
در مقایسه، فلوئور واکنشپذیرتر از لیتیم است زیرا انرژی یونش بسیار بالای فلوئور برای گرفتن الکترون و تشکیل یون منفی بسیار مؤثر است.
یادآوری ایمنی: هنگام کار با عناصر واکنشپذیر مانند فلوئور و لیتیم باید احتیاط کرد زیرا ممکن است واکنشهای شدید و خطرناکی ایجاد کنند.